Idea i historia festiwalu
Festiwal „Ukraina w Centrum Lublina” to już tradycyjne wydarzenie dla lublinian i turystów prezentujące współczesną kulturę ukraińską w przeróżnych odsłonach oraz aktywizujące lokalną społeczność w celu budowania wzajemnego dialogu i tworzenia wielokulturowej mozaiki miasta. W tym roku festiwal będzie odbywać się po raz dwunasty.
Wydarzenie jest organizowane przez Fundację Kultury Duchowej Pogranicza, która od wielu lat zajmuje się popularyzacją tradycji i kultury terenów przygranicznych. Wśród ludzi tworzących Fundację są przedstawiciele mniejszości ukraińskiej, ukraińscy studenci i migranci oraz Polacy zainteresowani Ukrainą.
Początkowo wydarzenie „Ukraina w Centrum Lublina” było częścią festiwalu „Mikołajki Folkowe”, jednak od 2010 r. funkcjonuje jako samodzielna impreza. Od 2008 r. gośćmi festiwalu byli wykonawcy i zespoły muzyczne, m.in. „Odyn v kanoe”, “Vivienne Mort”, polski malarz Piotr Łucjan, fotografowie Marian Strilciw i Pavlo Nera, plastyk Marta Wasilczyk, reżyserzy Anna Korzh, Igor Sudakov, Wiktoria Trofimenko, Konstantyn Klatskyj, Oleksandr Fraze-Frazenko, pisarze Bogdan Logvynenko, Taras Bondarenko oraz inni przedstawiciele współczesnego świata kultury ukraińskiej.
W ramach festiwalu odbywa się również szereg interaktywnych wydarzeń: konkurs wiedzy o Ukrainie dla uczniów lubelskich szkół, gry miejskie, warsztaty, a także jam-session dla muzyków lokalnych.
Efektem jedenastu lat realizacji inicjatywy jest nawiązanie stałej współpracy z licznymi ośrodkami kultury i edukacji w mieście. Są to m.in. Centrum Kultury w Lublinie, Warsztaty Kultury, Centrum Spotkania Kultur, Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej i wiele innych.
W ubiegłym roku w ramach festiwalu w 9 miejscach w centrum miasta odbyło się łącznie 13 wydarzeń, przygotowanych przez aktywną młodzież. Uczestniczyło w nich ponad 2 tysiące zadowolonych widzów.
Edycja XII
Podczas dwunastej edycji festiwalu, która przypada na rok obchodów 450-lecia podpisania Unii Lubelskiej, organizatorzy planują wystąpić z niemniej ciekawą i różnorodną ofertą, w której każdy znajdzie coś dla siebie. To 4 dni, prawie 20 wydarzeń i ponad 10 lokacji umożliwiających mieszkańcom Lublina poznanie najnowszych nurtów w kulturze wschodniego sąsiada.
Muzyka. Gwiazdą tegorocznego festiwalu będzie zespół rockowy „Audytorium” (Kijów). Jego liderem jest półfinalista programu “The Voice of Ukraine” - Dmytro Somko. Festiwalowe brzmienia uzupełnią lokalni muzycy prezentujący swoją twórczość podczas mini-koncertów, w tym w formie “jam-session” organizowanego już po raz drugi.
Literatura. Wybitni ukraińscy pisarze zaprezentują swoje dzieła oraz wezmą udział w dyskusjach z udziałem lokalnych ekspertów i przedstawicieli różnych sfer życia publicznego Lublina. Mark Livin, ukraiński dziennikarz, zastępca redaktora naczelnego “The Village Ukraine”, autor książki “Riki i drogi”, która weszła do szwajcarskiego katalogu założonego m.in. przez Astrid Lindgren pn. „International Board on Books for Young People” jako jedna z najlepszych powieści o dzieciach z niepełnosprawnością, będzie opowiadać o wychowywaniu dzieci z zespołem Aspergera. Z kolei Myrosław Marynowycz, prorektor Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie, Prezes Ukraińskiego PEN Club, przedstawi zasadę win-win oraz jej znaczenie w kontekście dziedzictwa Metropolity Andrzeja Szeptyckiego. W dyskusji wezmą udział prominentni przedstawiciele życia publicznego w Lublinie. Ponadto, w ramach kinowego programu festiwalu, zostanie zaprezentowana książka pt. “Ukrainer. Ukrainian Insider”, w której opisano osobliwości geograficzno-kulturowe poszczególnych regionów Ukrainy.
Kino. Specjalnymi gośćmi festiwalu będą przedstawiciele projektu “Ukrainer”, którzy przedstawią film dokumentalny “Ukrainer. The Movie”. Oprócz tego uczestnicy festiwalu obejrzą filmy krótkometrażowe, nakręcone przez uczniów “Ukrainian Film School”.
Edukacja. W programie znajdą się również tradycyjnie elementy edukacyjne, a mianowicie: konkurs wiedzy o Ukrainie, gra miejska „Śladami wielokulturowej Unii Lubelskiej”, warsztaty tańca, kreatywności i kreatywnego notowania, storytellingu, śpiewu, kuchni ukraińskiej i rzemiosła.
Krymsko-tatarskie konteksty. Po raz pierwszy w ramach festiwalu lublinianki i lublinianie będą mogli zapoznać się z kulturą krymsko-tatarską. Dzięki programowi przygotowanemu przez NGO “Krymska Inicjatywa” z Kijowa, mieszkańcy miasta dowiedzą się, jak wygląda tradycyjny strój Tatarów krymskich, wezmą udział w warsztatach kuchni krymsko-tatarskiej i spróbują mięsnego pieroga - jantyka, a także obejrzą interesujące wystąpienia gości podczas oficjalnego otwarcia festiwalu.
Poprzez liczne wydarzenia zostanie podkreślone wielokulturowe bogactwo Lublina, mające swoje źródło m.in. w Unii Lubelskiej o korzeniach polskich, litewskich i ukraińskich. Przegląd kultury Ukraińców - najliczniejszej mniejszości narodowej Lublina - wzbogaci tym samym ciekawą ofertę kulturową skierowaną do mieszkańców i gości miasta.