Czyta - Anna Seniuk
Wprowadzenie - dr Jarosław Cymerman
Kurator cyklu - Mateusz Nowak
Gościem czternastego „Wiecznego Czytania”, cyklu, który w tym roku dedykujemy autorem związanym z Lublinem, będzie Anna Seniuk. W jej interpretacji usłyszymy wybrane fragmenty poematu „Transakcya albo opisanie życia jednej sieroty” Anny Stanisławskiej ze Zbąskiej.
Anna ze Stanisławskich Zbąska – szlachcianka, poetka epoki baroku. Poemat „Transakcya...” nazywany jest przez Aleksandra Brucknera „najdawniejszym romansem obyczajowym polskim”. Autorka dochodząc swych praw, osobiście stawała przed Trybunałem Lubelskim, co było wówczas wydarzeniem bez precedensu. Swój znaczny majątek przeznaczyła na cele dobroczynne. W roku 1685 wydała poemat „Transakcya abo opisanie całego życia jednej sieroty”. Na utwór składa się 77 – nazwanych tak – trenów o budowie stroficznej. Jest to poetycka autobiografia. Własne życie przedstawia autorka jako pasmo nieszczęść, określając się w podtytule jako „sierota”, prześladowana przez los i mężczyzn. Utwór o języku klarownym, lecz kolokwialnym, w tonacji obfitej gawędy, rymowany niestarannie, jest przykładem „pisarstwa tożsamości”. „Transakcya…” jest wyznaniem własnych udręk oraz epickim obrazem obyczajów. Zawiera obserwacje psychologiczne, sięgające psychopatologii życia seksualnego (mąż, który woli onanizm od współżycia z niezaspokojoną seksualnie żoną). Plastyczne portrety mężów, zwłaszcza pierwszego (sadysty), czynią z poematu przykład barokowego psychologizmu.
Anna Seniuk – na stałe związana z Teatrem Narodowym. Absolwentka krakowskiej PWST. Aktorka Starego Teatru w Krakowie i warszawskich teatrów: Ateneum, Powszechnego i Polskiego. Współpracowała z teatrami warszawskimi: Sceną Prezentacje, Wielkim, Kwadrat, na Woli, Mazowieckim Teatrem Muzycznym, a także z Teatrem Ludowym w Krakowie, poznańską Sceną na Piętrze, Teatrem Dramatycznym im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu, Lubuskim Teatrem im. Leona Kruczkowskiego w Zielonej Górze i Teatrem im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim. Profesor warszawskiej Akademii Teatralnej.
Laureatka nagrody przewodniczącego Komitetu do spraw Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja” za kreacje aktorskie w Teatrze Telewizji i Teatrze Polskiego Radia. Laureatka Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza za rolę tytułową w Moralności pani Dulskiej Zapolskiej w reżyserii Tomasza Zygadły w Teatrze Telewizji. Uhonorowana Wielkim Splendorem – nagrodą Teatru Polskiego Radia, Złotym Mikrofonem, nagrodą za kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia oraz adaptację i reżyserię spektakli radiowych – Balladyny Słowackiego i Pchły Szachrajki Brzechwy. Laureatka nagród Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry” w Sopocie: Wielkiej Nagrody Festiwalu za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia i Teatrze Telewizji Polskiej oraz nagrody za wybitne kreacje aktorskie w przedstawieniach telewizyjnych: Branczu autorstwa i w reżyserii Juliusza Machulskiego i Miłości na Krymie Mrożka w reżyserii Jerzego Jarockiego oraz Udręce życia Levina w reżyserii Jana Englerta. (źródło: narodowy.pl)
Cykl spotkań „Wieczne Czytanie” to propozycja dla tych, którzy literaturę czytają, ale i dla tych, którzy są do niej nieprzekonani. Dla jej koneserów i wrogów. Jej miłośników i tych, którzy pozostają na nią obojętni. Z przekonaniem, że teksty czytane głośno mogą pobudzać wyobraźnię, prowokować do refleksji i wywoływać uczucie, zapraszamy na ich wieczne czytanie. Te spotkania będą dedykowane i przygotowane dla autorów, których nie ma. Oby się od tego w grobie nie przewrócili. Dotychczas „wiecznie czytaliśmy” poezję Bolesława Leśmiana – Sandra Korzeniak, Stanisława Młodożeńca – Przemysław Stippa, Wisławy Szymborskiej i Józefa Czechowicza – Irena Jun, Tadeusza Różewicza i Tadeusza Nowaka – Maria Peszek, Ks. Janusza Pasierba – Maja Komorowska. W ramach cyklu prezentowane były również utwory Cypriana Kamila Norwida – Teresa Budzisz-Krzyżanowska, Witkacego – Jan Peszek, Antoniego Słonimskiego i Juliana Tuwima – Beata Fudalej oraz „Ballady” Adama Mickiewicza w wykonaniu Joanny Szczepkowskiej. Pomysłodawcą i kuratorem cyklu jest Mateusz Nowak. Tytuł cyklu – Sylwia Wójcik.
