Co to jest krytyka instytucjonalna? Kiedy, gdzie i jak powstała? Jakie są strategie artystów i kuratorów wobec instytucji kultury? Czy możemy mówić o krytyce instytucjonalnej w PRL-u i wreszcie czy krytyka instytucjonalna w Polsce może być rozpatrywana przy użyciu języka opisu wypracowanego w zachodniej literaturze? Jeśli tak, to od kiedy?
Na te i wiele innych pytań odpowiada pierwsza w Polsce publikacja o krytyce instytucjonalnej, której założenia zostaną przedstawione podczas wykładu. Publikacja obejmuje przegląd najważniejszych teorii pojawiających się w literaturze nie tylko zachodniej, ale i polskiej. Na naszym rodzimym gruncie tropi związki krytyki instytucjonalnej z cenzurą, reformą instytucji po 1989 roku, przemianami na scenie społecznej i kulturalnej. Patrycja Sikora, autorka publikacji, polemizując z tezami m.in. Łukasza Rondudy, Magdaleny Ujmy, czy Anny Markowskiej, skupia się ostatecznie na opisaniu dwudziestu studiów przypadku z lat 2000-2010 – najważniejsze z nich przedstawi podczas wykładu. Na konkretnych przykładach, zebranych w rozdziałach: Samoleczenie, Przetrwanie i Partyzantka, omówione zostaną rozmaite strategie kuratorów i artystów wobec instytucji – od tych nastawionych na ich budowanie czy reformowanie, poprzez takie, które testują wyporność systemu i wytrzymałość instytucjonalnych ram, aż po te zupełnie wrogie wobec oficjalnych przestrzeni sztuki.
Książka, napisana z perspektywy kuratorki od lat pracującej we wrocławskim BWA, powstała z osobistej potrzeby uzyskania odpowiedzi na mnożące się pytania. Z materiałów gromadzonych na przestrzeni kilku lat wyłania się panorama wciąż mało przebadanego na polskim gruncie zjawiska, panorama, którą można, a nawet należy, rewidować i uzupełniać.
Wykład będzie szkicowo przedstawiał najważniejsze założenia i wnioski płynące z książki, zilustrowane najistotniejszymi, wybranymi studiami przypadku – od prześmiewczych działań grupy Azorro, po mniej znaną akcję uwięzienia widzów w jednej z wrocławskich galerii przez malarkę Izę Chamczyk.