Nowojorska grupa artystyczna Varda Studio przedstawia spektakl „Wszystkie drogi prowadzą na Dworzec Kurski” będący teatralną adaptacją dzieła Wieniedikta Jerofiejewa „Moskwa — Pietuszki”. W tej słynnej, dysydenckiej powieści-poemacie reżyser Varda odnalazł treści i wizje wręcz przerażająco przystające do współczesności, pilne ostrzeżenie i gorzkie proroctwo na dziś, kiedy to odradzają się faszyzmy różnej maści, a tyrani i autokraci zasiadają na najważniejszych stolicach świata.
Są to bolesne konstatacje dla Vardy, który w 1983 r. emigrował z Polski do USA jako polityczny uchodźca po internowaniu w stanie wojennym; dla człowieka za młodu działającego w NZS i angażującego się twórczo w niepokorne teatry studenckie podczas studiów na UMCS w Lublinie. Monodram na podstawie „Moskwy — Pietuszki” czytanej po raz pierwszy w nielegalnej „bibule” mógł przedstawić dopiero na emigracji — trzydzieści lat temu. Jednak rzeczywistość i ekonomia popchnęły go na długie lata ku branży restauracyjnej, w której odniósł sukces, współzarządzając jedną z najmodniejszych restauracji w Nowym Jorku, „The Waverly Inn”. Dwa lata temu, nie porzucając owej działalności, zaczął ponownie tworzyć teatr zarazem poetycki i polityczny, osobisty i powszechny, amerykański i polski.
W jednym z wywiadów Varda powiedział: „Wienia to nie tylko postać z Sowiecji. To everyman, jeden z tych, którzy potrzebują pomocy i ludzkiej życzliwości. Wienia jest ostatnim filozofem-poetą, którego największą tragedią okazał się śmiertelny brak miłości, a jego podróż pokazuje jak bolesny był to zamiar, ponieważ społeczeństwo, a nawet Bóg odwrócili się od niego.”
Tragizm tej postaci jest nie tylko egzystencjalny, ale również polityczny. Wienia z książki Jerofiejewa nie doświadczył Gułagu czy Guantanamo, w przeciwieństwie do scenicznego, którego w paradoksalnej, syzyfowej odysei dręczą politycznie wściekłe Erynie. Tyzyfone, rewolucjonistka wrzeszczy histerycznie i pożądliwie: „Potrzebujemy Stalina, chcemy Stalina, niech będzie choćby i Putin.”
Tytuł oryginalny: All Roads Lead to the Kurski Station
Reżyseria i adaptacja: Varda
Obsada: Rivers Duggan (erynia Tyzyfone), Elliot Morse (Wienia), Mia Vallet (erynia Megajra), Jacek Brzeziński (Jurodiwy)
Światło: Fiona Brunner
Muzyka: Scott Griffin
Produkcja: Reed Redgley