Od 1 listopada 2023 roku została poszerzona grupa kobiet, które mogą skorzystać z bezpłatnych badań w ramach programów profilaktycznych finansowanych przez NFZ. Zmiany dotyczą programu profilaktyki raka piersi i programu profilaktyki raka szyjki macicy.
Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Rocznie rozpoznaje się w Polsce raka piersi u ok. 20 tysięcy kobiet. Rak szyjki macicy jest wykrywany u ok. 3 tysięcy pań rocznie. Stanowi ponad 10% nowotworów u kobiet.
Od 1 listopada 2023 r. z programu profilaktyki raka piersi mogą korzystać panie w wieku od 45 do 74 lat. Do tej pory korzystały z niego panie w wieku 50 – 69 lat.
Na profilaktyczną mammografię nie trzeba skierowania. Badanie jest bezpłatne, finansuje je Narodowy Fundusz Zdrowia. Badania w ramach programu można wykonać co dwa lata.
Zmiany dotyczą również programu profilaktyki raka szyjki macicy. Do tej pory korzystały z niego panie w wieku 25-59 lat. Od 1 listopada 2023 r. program obejmuje kobiety od 25 do 64 roku życia.
Na profilaktyczną cytologię nie trzeba skierowania. Badanie jest bezpłatne, finansuje je Narodowy Fundusz Zdrowia.
Program profilaktyki raka piersi (mammografia)
Mammografia to najbardziej czułe i bezpieczne badanie w profilaktyce raka piersi i najlepszy sposób, by wcześnie wykryć zmiany w piersi. Polega na prześwietleniu tkanek piersi promieniami rentgenowskimi. Pozwala znaleźć nieprawidłowości, zanim będzie je można wyczuć. W czasie badania wykonuje się dwa zdjęcia każdej piersi. Trwa ono kilka minut.
Program adresowany jest do kobiet w wieku 45-74 lata, które spełniają jedno z poniższych kryteriów:
- nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat;
- nie miały wcześniej stwierdzonej zmiany nowotworowej piersi o charakterze złośliwym;
- otrzymały w ramach programu profilaktyki raka piersi pisemne wskazanie do wykonania ponownej mammografii po 12 miesiącach z powodu obciążenia następującymi czynnikami ryzyka:
- rak piersi wśród członków rodziny (matka, siostra, córka),
- mutacja w obrębie genów BRCA1 lub BRCA2;
- nie miały wcześniej stwierdzonej zmiany nowotworowej piersi o charakterze złośliwym.
Program profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia)
Regularne badania cytologiczne pozwalają wykryć zmiany przedrakowe i raka szyjki macicy we wczesnym – uleczalnym – stadium choroby. Badania dowodzą, że 1,5- 2% rozmazów cytologicznych jest nieprawidłowych i wymaga dalszej diagnostyki.
Program adresowany jest do kobiet w wieku 25-64 lata:
- które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich trzech lat;
- obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV – wirusem brodawczaka ludzkiego), które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Kobiety, które były leczone z powodu nowotworu złośliwego szyjki macicy, po zakończeniu kontroli onkologicznej (decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne) ponownie zostają objęte skryningiem cytologicznym.
Jak wziąć udział w programie?
Wystarczy zgłosić się do placówki, która realizuje programy profilaktyki: raka piersi i/lub raka szyjki macicy.
Na terenie naszego Miasta jest 7 pracowni stacjonarnych, gdzie można wykonać badanie mammograficzne. Adresy pracowni diagnostycznych w Lublinie:
- Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. Jana z Dukli, ul. dra Kazimierza Jaczewskiego 7, tel.: 81 454 15 72, 81 740 90 04;
- Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Lublinie, Al. Kraśnicka 100, tel.: 81 537 41 78;
- Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki, ul. Jaczewskiego 2, tel.: 81 718 44 64;
- Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy Centrum Profilaktyczno Lecznicze w Lublinie, ul. Nałęczowska 27, tel.: 81 533 00 34 wew. 116;
- Centrum Medyczne Luxmed Sp. z o.o. ul. Koncertowa 4D, tel.: 81 532 37 11;
- Centrum Medyczne Sanitas Sp. z o.o. ul. Okopowa 3, tel.: 81 534 04 00;
- Top-Medical Sp. z o.o., ul. Zana 29, tel.: 81 524 34 06.
Badanie cytologiczne w ramach programu można zrobić w poradni położniczo-ginekologicznej lub w gabinecie położnej POZ. Lista poradni i gabinetów jest dostępna na stronie Lubelskiego Oddziału NFZ w zakładce „Profilaktyka zdrowotna”.
Zapamiętaj.
Bezpłatne badania mammograficzne mogą wykonać także kobiety w pozostałych przedziałach wiekowych, potrzebne jest wówczas skierowanie od lekarza.
Cudzoziemcy, którzy są ubezpieczeni w Polsce mają taki sam dostęp do opieki medycznej jak ubezpieczeni obywatele polscy.
